Ορτύκια και αυγά.
Το ορτύκι είναι πτηνό της οικογένειας των Φασιανιδών.Το μήκος του φτάνει τα 20 εκ. και το βάρος του τα 250 γρ. Το συναντάμε σε όλη την Ευρώπη, εκτός της Σκανδιναβίας και της Βόρειας Ρωσίας, αλλά και σε Ασία, Αφρική και Αμερική.
Τα ορτύκια της Ευρώπης, καθώς είναι πουλιά αποδημητικά, ξεχειμωνιάζουν στη Βόρεια Αφρική, όπου μεταναστεύουν το φθινόπωρο κατά σμήνη.
Η εκτροφή του ξεκίνησε τον 11ο αιώνα στην Ιαπωνία, αρχικά για να χρησιμοποιηθεί ως ωδικό πτηνό, συγχρόνως όμως οι αυτοκράτορες της χώρας θεωρούσαν πως το κρέας και τα αυγά του έχουν θεραπευτικές ιδιότητες.
Το είδος είναι βαδιστικό και τρέφεται με σπόρους και έντομα που βρίσκει στο έδαφος. Η τροφή του ορτυκιού αποτελείται κατά μεγάλο ποσοστό από είδη φυτικής προέλευσης, σπόρους, φύλλα, άνθη κ.α. και το υπόλοιπο από ζωικής προέλευσης, έντομα, σκουλήκια, σκαθάρια, μυρμήγκια, ψαλίδες, σαλιγκάρια προνύμφες εντόμων, διάφορα μικρά ζωύφια κ.α. τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες του σε πρωτεΐνες, ιδιαίτερα των θηλυκών κατά το διάστημα αναπαραγωγής τους. Γεννά 6-12 αυγά τα οποία εκκολάπτονται σε 16-18 ημέρες.
Σε κλούβα με καναρίνια και άλλα πουλιά που εκτρέφω, έχω πάντα 5 ορτύκια τα οποία στην κυριολεξία καθαρίζουν τον πάτο από σπόρια που πέφτουν και από έντομα, μυρμήγκια, ψαλίδες κτλ. και επίσης με ανταμείβουν με τα αυγά και το κρέας τους. Με μια οικονομική εκκολαπτική μηχανή ( η δική μου κόστισε 26ευρω) και ένα χειροποίητο κλουβί με χώμα ή πριονίδι στον πάτο μπορεί ο καθένας να κάνει μια μικρή εκτροφή και να έχει φρέσκα αυγά ακόμα και στο μπαλκόνι του!!!
Το κρέας τους είναι πλούσιο σε Β1, Β2, Β6 βιταμίνες, σίδηρο, φώσφορο και ωφέλιμα λιπαρά οξέα. Επειδή διαθέτουν φυσική αντίσταση σε λοιμώξεις, γενικά δε χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά για θεραπεία ή πρόληψη λοιμώξεων στην εκτροφή τους, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει συνήθως σε πτηνά κρεατοπαραγωγής. Λόγω του ότι έχει πολύ χαμηλά λιπαρά διατηρεί πολύ χαμηλά επίπεδα χοληστερόλης.
Τα αυγα τους είναι πλούσια σε λιπαρά οξέα (ω-3 και ω-6). Ως προς το μέγεθος 4 αυγά ορτυκιού αντιστοιχούν με 1 αυγό κότας, ενώ ως προς τη γεύση θυμίζουν το φρέσκο αυγό κότας ελευθέρας βοσκής.
Σε σύγκριση με τα αυγά κότας τα αυγά ορτυκιού έχουν:
13% πρωτεϊνες (λίγο παραπάνω από 11% τα αυγά κότας)
140 mg βιταμίνη Β1 (50 mg τα αυγά κότας)
Βιταμίνη Α και Β2 διπλάσια από τα αυγά κότας
Σίδηρο και κάλιο πενταπλάσια από τα αυγά κότας
Φώσφορο και ασβέστιο περισσότερο από τα αυγά κότας
Σε πολλές χώρες του κόσμου (Κίνα, Ιαπωνία, Ινδία, Ρωσία, Η.Π.Α.) τα θεωρούν ιδιαίτερα θεραπευτικά και δυναμωτικά.
Σε αντίθεση με τα αυγά κότας, δεν προκαλούν αλλεργίες και επιπλέον μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση αλλεργικών συμπτωμάτων.
Τακτική κατανάλωση αυγών ορτυκιού μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και αντιμετώπιση πολλών ασθενειών. Έχουν πολύ χαμηλά λιπαρά και χοληστερόλη, βελτιώνουν τις εγκεφαλικές λειτουργίες και ισχυροποιούν την άμυνα του οργανισμού.
Πιστεύεται ότι 3-5 αυγά κάθε πρωί βελτιώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και τον μεταβολισμό και αποτελούν πηγή ενέργειας και δύναμης, ενώ μετά από 3-4 μήνες τακτικής κατανάλωσης αυγών ορτυκιού, υπάρχουν θετικά αποτελέσματα συνολικά στην υγεία.
Αν τα μικρά παιδιά τρώνε 2 αυγά ορτυκιού καθημερινά, μεγαλώνουν καλύτερα και προσβάλλονται λιγότερο από λοιμώδεις ασθένειες.
Η διάκριση μεταξύ του αρσενικού και του θηλυκού γίνεται με βάση το χρώμα του στήθους και του λαιμού. Σε αυτή την περίπτωση τα θηλυκά διακρίνονται απο τα μαύρα στίγματα που διαθέτουν.
Και τα δύο φύλα έχουν άσπρες ραβδώσεις στα κεφάλια τους, αλλά το θηλυκό έχει ένα πιο ομοιογενές σχήμα προσώπου απ’ ότι το αρσενικό.
Αριστερό αρσενικό και το δεξί θηλυκό.
Τις γαλήνιες, ζεστές νύχτες είναι δυνατόν να ακούσεις ένα ερωτικό τραγούδι.
Το αρσενικό περνάει την ζωή του ψάχνοντας για συντρόφισσες με τις οποίες θα ζευγαρωθεί. Είναι ντυμένο με τα χαρούμενα χρώματα του θερισμένου σταριού που είναι το σπίτι του και κάθε χρόνο ζει συναρπαστικές ιστορίες έρωτα. Είναι πολυγαμικό με μια ερωτική αίσθηση…ταραγμένη. Θα ζευγάρωνε με κάθε πούπουλο και λίγο θα το ενδιέφερε το ότι δεν πετάει, δεν κουνιέται ή δεν αναπνέει. Σύμμαχος η ίδια η φύση, σ` αυτή την ερωτική τρέλα του αρσενικού ορτυκιού, αφού φροντίζει σε κάθε εκατό ορτύκια που γεννιούνται να υπάρχουν δέκα τουλάχιστον θηλυκά περισσότερα. Η φύση προσφέρει άφθονα θηλυκά «στην υπηρεσία» του αρσενικού για να φτιάξει το προσωρινό χαρέμι του και στο ίδιο δίνει την επιθυμία για ζευγαρώματα. Μερικοί μελετητές τοποθέτησαν κάποιες καλοκαιρινές νύχτες, όταν και τα λουλούδια τρέμουν από έρωτα, βαλσαμωμένα πουλιά και το αρσενικό έπεσε στην παγίδα και προσπαθούσε να τα αποπλανήσει. Αγωνιζόταν για μια ακόμη ερωτική στιγμή! Αυτό είναι το ορτύκι που οι αρχαίοι το θεωρούσαν ιερό, χωρίς όμως να έχουν επιφυλάξεις προκειμένου να το κάνουν ένα από τα πιο σπουδαία πιάτα.
Πηγές
https://el.wikipedia.org/wiki/Ορτύκι
http://ortyki.gr/el/sx_page.asp?int0=1&intR=0
https://www.katakali.net/drupal/?q=ornithomorfa/ortyki