Οικολογικές καταστροφές πριν 10.000 χρόνια από … τον άνθρωπο.
Ακόμα και σήμερα, οι τουρίστες στις παραλίες της Μαδαγασκάρης μπορεί να πατήσουν πάνω στα σπασμένα τσόφλια γιγάντιων αβγών, μεγάλων σαν αβγά δεινοσαύρων. Είναι το μόνο που απομένει από τις «αιπυόρνιθες», πιθανότατα τα μεγαλύτερα πτηνά που έζησαν ποτέ.
Περισσότερο γνωστά ως «πουλιά ελέφαντες», τα μοναδικά πτηνά στο απομονωμένο νησί της Μαδαγασκάρης εξαφανίστηκαν πριν από τον 17ο αιώνα, πιθανώς γύρω στο 1000 με 1200 μ.Χ.
Ανέκαθεν, οι υποψίες για την εξαφάνισή τους στρέφονταν στον συνήθη ύποπτο Homo sapiens –είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ότι οι πρώτοι άνθρωποι που έφτασαν στο νησί του Ινδικού θα λιμπίζονταν τις υπερμεγέθεις όρνιθες, που εκτιμάται ότι είχαν ύψος γύρω στα 3 μέτρα και βάρος μισού τόνου.
Το γεγονός ότι οι γίγαντες δεν μπορούσαν να πετάξουν σίγουρα δεν βοήθησε όταν κατέφθασε ο νέος θηρευτής.
Οι υποψίες δείχνουν τώρα να ενισχύονται από διεθνή μελέτη που εξετάζει οστά πουλιών ελεφάντων και αναγνωρίζει πάνω τους ίχνη που πρέπει να δημιουργήθηκαν από αιχμηρό εργαλείο, μάλλον κάποιου είδους μαχαίρι.
Και τα οστά έφεραν κατάγματα που προκλήθηκαν περίπου την ώρα του θανάτου, αναφέρουν οι ερευνητές. Τα ευρήματα, λένε, υποδεικνύουν ότι τα υπερμεγέθη πτηνά ακινητοποιήθηκαν και διαμελίστηκαν για το κρέας τους.
Πρόκειται για συμπεράσματα που δεν θα προκαλούσαν έκπληξη, αν δεν υπήρχε μια λεπτομέρεια: τα οστά χρονολογούνται στα 10.500 χρόνια πριν.
Σύμφωνα με άλλες αρχαιολογικές ενδείξεις, ο σύγχρονος άνθρωπος έφτασε στη Μαδαγασκάρη πριν από 2.500 με 4.000 χρόνια πριν.
Και αυτό σημαίνει ότι η νέα μελέτη όχι μόνο ενισχύει τις υποψίες για τον κύριο ύποπτο του εγκλήματος, αλλά επιπλέον υποδεικνύει ότι ο Homo sapiens κατέφθασε στο νησί πολύ νωρίτερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί.
Αυτό είναι εξάλλου το κύριο συμπέρασμα της δημοσίευσης στο έγκριτο Sciences Advances, η οποία τιτλοφορείται «Ενδείξεις ανθρώπινης παρουσίας στη Μαδαγασκάρη κατά το Ολόκαινο από την εκμετάλλευση της μεγαπανίδας των πτηνών».
Όπως φαίνεται, οι άνθρωποι συνυπήρξαν με τα γιγαντόσωμα πουλιά για χιλιάδες χρόνια, πριν τελικά στερέψει το μεγάλο απόθεμα κρέατος.
«Οι άνθρωποι μάλλον συνυπήρξαν με τα πουλιά ελέφαντες και άλλα πλέον εξαφανισμένα είδη για πάνω από 9.000 χρόνια, όπως φαίνεται με περιορισμένες επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα για το μεγαλύτερο μέρος αυτής της περιόδου, κάτι που προσφέρει νέα στοιχεία για τις προσπάθειες διατήρησης της φύσης σήμερα» λέει ο Τζέιμς Χάνφορντ της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης.
Οριζόντια ίχνη κοπής διακρίνονται σε αυτό το μηριαίο οστό αιπυόρνιθας (Zoological Society London)
Οι ενδημικές αιπυόρνιθες της Μαδαγασκάρης χωρίζονταν σε τέσσερα είδη, δύο στο γένος Aepyornis και δύο στο συγγενικό γένος Mullerornis.
To πλέον μεγαλόσωμο ήταν το Aepyornis maximus, του οποίου τα αβγά ζύγιζαν δέκα κιλά και είχαν 160 φορές μεγαλύτερο όγκο σε σχέση με τα αβγά κότας.
Ο γιγαντισμός είναι εξάλλου σύνηθες φαινόμενο σε απομονωμένα νησιωτικά οικοσυστήματα όπου οι θηρευτές απουσιάζουν και η τροφή αφθονεί. Την εποχή των αιπυορνίθων, εξάλλου, η Μαδαγασκάφη φιλοξενούσε γιγάντιους λεμούριους και άλλα γιγαντόσωμα είδη που επίσης εξαφανίστηκαν.
Ο γνωστός Βρετανός φυσιοδίφης σερ Ντέιβιντ Άτενμπρο είναι ο τυχερός ιδιοκτήτης ενός αβγού συναρμολογημένου από θραύσματα.
Ο πλησιέστερος σύγχρονος συγγενείς των πουλιών ελεφάντων είναι το κίβι, το διάσημο πτηνό της Νέας Ζηλανδίας που δεν έχει σχεδόν καθόλου φτερά.
Το μόνο πτηνό που μπορεί να συναγωνιζόταν τις αιπυόρνιθες σε όγκο και βάρος είναι η δρομόρνιθα Dromornis stirtoni, που έζησε στην Αυστραλία εκατομμύρια χρόνια πριν.
Στην Αυστραλία, μάλιστα, είχαν βρεθεί τον περασμένο αιώνα δύο αρχαία αλλά άθικτα αβγά αιπυόρνιθας, πιστεύεται όμως ότι έφτασαν εκεί από τη Μαδαγασκάρη επιπλέοντας στον ωκεανό.
Ολόκληρα ημι-απολιθωμένα αβγά ανακαλύπτονται ακόμα και σήμερα στο νησί, είναι όμως εξαιρετικά σπάνια.
Πληροφορίες από:
“http://newpost.gr/”
